Restauratie: Oude panelen restaureren met behoud van, zo mogelijk, het oorspronkelijke glas en schildering door middel van verlijming en koude retouche. Wanneer behoud niet mogelijk is dan het gebroken glas, brandschilderwerk en eventueel het verouderde lood vervangen.

KRO gebouw, medio 1938

KRO gebouw, heden. (foto: Stebru Projecten)
Geschiedenis van het KRO gebouw.
STUDIOGEBOUW van de Katholieke Radio Omroep (KRO), gebouwd naar ontwerp van architect Willem A. Maas (1897-1950) in zakelijk expressionistische bouwtrant in de periode 1936-1938. Het pand is beeldbepalend gesitueerd aan de zuidwestzijde van de Emmastraat. De kunstnijverheidstoepassingen in en aan het gebouw dateren van omstreeks 1938 en zijn door katholieke kunstenaars vervaardigd. De drie bas-reliëfs op de voorgevel zijn van Suzanne Nicolas-Nijs; de gebrandschilderde ramen in de hal van Joep Nicolas; de muurschildering in de hal van Charles Eyck. Het gebrandschilderde raam "Christus in de Moderne Wereld" boven de ronde trap van Willem Mengelberg, het glas-in-lood raam "Het lichtbaken" in het smalle gangetje naast de ronde trap door Jan Vaessen. In de voormalige ontvangstzaal - latere bestuurskamer - een stucwerk plafond van Jo Uiterwaal, een lichtkroon door Jan en Eloy Brom, het gebrandschilderde raam "de Stad 's-Hertogenbosch" door J. Michels naar ontwerp van Ch. Eyck, het gebrandschilderde raam van "de Heilige Stede" door J. Everts en het Regentenstuk door Herman Moerkerk. - Bron: kro-studio/hilversum/
Linker raam - KRO gebouw.
Het gebrandschilderde raam “de Stad 's-Hertogenbosch” door J. Michels naar ontwerp van Ch. Eyck. Foto 1a: Voor de restauratie. Foto 1b: Na de restauratie.
Foto 2a, 2b en 2c: Van het kapotte ruitje waren teveel missende stukjes van daar ervoor gekozen om dit ruitje opnieuw te schilderen. Aangezien ik geen foto heb kunnen vinden van de situatie/ schildering voor de breuk heb ik zelf de schildering doorgezet zoals ik dacht dat het waarschijnlijk geweest is.
Foto 3a en 3b: Van dit ruitje was er een klein stukje weg. Dit stukje heb ik opnieuw gebrandschilderd en daarna samen met de overige breuken kops verlijmd met araldite 2020. Deze glasheldere lijm is reversibel en kan na het vinden van nieuwe en verbeterde restauratietechnieken verwijderd worden. Na het verlijmen heb ik de breuken koud geretoucheerd en het geretoucheerde verzegeld.
Foto 4a en 4b: Dit ruitje is een onderdeel uit de onderkant van de mantel/ jurk van Maria. Het vertoonde heel veel breuk maar gelukkig miste het niets. Ik heb het verlijmd met speciale reversibele lijm en daarna koud geretoucheerd en verzegeld.
Rechter raam - Restauratie gebrandschilderd raam “de Heilige stede” door J. Everts.
Dit ruitje vertoonde veel breuk en diverse splintertjes van de gebrandschilderde laag waren verdwenen. Gelukkig miste er verder geen glasstukjes. Ik heb het verlijmd en daarna koud geretoucheerd en verzegeld.
Gedeelte in de hal - Restauratie gebrandschilderd paneel “Het lichtbaken” door Jan Vaessen
Eerste kapotte ruitje verlijmd, koud geretoucheerd en gefixeerd. Tweede ruitje mistte een stuk glas en had veel breuk. Dit ruitje nieuw gebrandschilderd.
2a - Voor restauratie aangeleverd door Glasatelier Felix.
2b - Origineel stuk en gekopieerde stuk met contour en grissaille laag.
2c - Gekopieerde stuk met zilvergeel.
2d - Gekopieerde stuk met zilvergeel
2e - Na restauratie gebrandschilderde glasstukken door Glasatelier-Anja en het opnieuw verloden + terugplaatsen door atelier Felix.
5a - Brandschilder restauratie van een paneel van Huet in opdracht Glas in Lood de Kempen.
5b - Detail voor de verlijming.
5c - Detail na de verlijming.
5d - Detail voor de verlijming.
5e - Detail voor de verlijming.
5f - Detail na de verlijming.
5g - Flinters glas waaruit een reconstructie gemaakt moet worden.
5h - Detail rechtsonder tekst gereconstrueerd en opnieuw geschilderd.
5i - Paneel na de restauratie.
9a - Paneel voor de restauratie van het brandschilderwerk.
9b - Stukken glas voor de restauratie.
9c - Stukken glas, plotafdruk laten maken, gezandstraald en licht gebrand in de oven.
9d - Stukken glas gebrandschilderd.
9e - De overige kapotte stukken glas opnieuw beschilderd. Glasatelier Felix kan het nu weer opnieuw verloden en plaatsen.
10a - Paneel voor de restauratie.
10b - Na de Restauratie van het paneel waarbij kapotte ruitjes zijn vervangen en waar nodig opnieuw gebrandschilderd en het randlood vervangen door nieuw randlood.
10c - Paneel voor de restauratie.
10d - Na de Restauratie van het paneel waarbij kapotte ruitjes zijn vervangen en waar nodig opnieuw gebrandschilderd en het randlood vervangen door nieuw randlood.
Restauratie (juli 2018) Gebrandschilderd Glas in Lood paneel uit 1952. Oorspronkelijk vervaardigd in 1952 door Hein van den Boomen. Het restauratie traject van het paneel door Anja; Zeer mooi fijn en gedetailleerd gebrandschilderd glas in lood paneel. Het paneel vertoond veel breuk. Uitgangspunt zoveel mogelijk van het originele oude gebrandschilderde glas en lood te behouden. Minimaal 17 breuken welke ik heb verlijmd met speciale glasheldere lijm voor restauratie projecten. Deze lijm is reversibel en kan in de toekomst verwijderd worden mochten er nieuwe en betere restauratie technieken komen). Een aantal breuken zijn in situ verlijmd omdat dit het minste schade aan het glas geeft, de breuken netjes zijn en het lood hierdoor gespaard wordt. Links onderin zaten 4 gebrandschilderde ruitjes met grote breuken en lacunes. Rond deze 4 ruitjes is het lood verwijderd omdat anders het glas niet goed verlijmd kon worden. Ook bij deze ruitjes ga ik proberen zoveel mogelijk van het originele glas te behouden. Dit houdt in dat ik kleine lacunes (gaten) ga opvullen met speciale lijm. Grote lacunes ga ik opvullen met passend nieuw glas wat opnieuw en aansluitend gebrandschilderd wordt, aan het oude glas en schildering. Hiervoor heb ik glas gezocht dat zo dicht mogelijk bij het oude glas kwam wat kleur betreft. Aangezien hetzelfde oude glas niet te vinden is ziet men hier wat kleurverschil. Dit nieuwe glas werd gebrandschilderd en daarna weer verlijmd met de oude stukken glas.
Na het verlijmen worden de breuken koud geretoucheerd. Koud retoucheren is het met zeer fijne penselen, pennetjes en verf de breuklijnen wegwerken waardoor in doorzicht er nagenoeg niets meer van de breuken te zien is. In opzicht blijft men altijd de breuken zien omdat je toch met kleurverschil zit wat niet te vermijden valt. Het belangrijkste is dat in doorzicht zo min mogelijk te zien is. Daarna wordt de aangebrachte verf verzegeld met een laagje, waardoor het moeilijker te verwijderen is. Hierna worden de 4 ruitjes opnieuw in het lood gezet, gesoldeerd, gekit en gepatineerd.

Heeft u vragen?
Neem dan contact op via mijn e-mail of contactformulier.